Περί fonts

Ένας λόγος που η Microsoft έχει επιβάλει τα Windows ως το de-facto standard στα λειτουργικά συστήματα είναι ότι έχει επενδύσει πάρα πολλά για να προσφέρει ένα οπτικά άρτιο και εύχρηστο περιβάλλον εργασίας. Η ποιοτική απεικόνιση των χαρακτήρων είναι ένας από τους βασικότερους παράγοντες ενός άρτιου περιβάλλοντος εργασίας, και σ' αυτόν τον τομέα η Microsoft παίρνει άριστα με τις εξαιρετικής ποιότητας γραμματοσειρές που παρέχει με τα Windows αλλά και με την άριστη μηχανή font rendering, πώς δηλαδή οι γραμματοσειρές γίνονται pixelστην οθόνη. Το πόσο σημαντικές είναι οι καλής ποιότητας γραμματοσειρές σ' ένα περιβάλλον εργασίας το γνωρίζουν πολύ καλά όσοι είχαν την ατυχία να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στα Windows με τα αλήστου μνήμης HellasArial.

Η κονότητα του Linux γενικά υστερούσε σ' αυτόν τον τομέα μέχρι πρόσφατα. Ένας λόγος είναι ότι άλλο πράγμα είναι να γράφεις κώδικα κι άλλο πράγμα να σχεδιάζεις γραμματοσειρές. Και οι επαγγελματίες του χώρους της τυπογραφίας δεν δουλεύουν δωρεάν. Ένας άλλος λόγος είναι το εξωφρενικό και γελοίο καθεστώς με τις πατέντες. Δεν είναι χώρος εδώ να πραγματευθούμε αυτό το τεράστιο ζήτημα, απλά είμαι κάθετα αντίθετος σε κάθε έννοια πατέντας. Θεωρώ ότι παρθενογέννεση δεν υφίσταται πουθενά, επομένως ούτε στις καινοτομίες - και πόσες καινοτομίες διάολε είναι πραγματικές καινοτομίες;. Άρα όποιος αξιώνει πατέντα σε μια επινόησή του στην πραγματικότητα ιδιοποιήται εργασία που ληδη έχει επιτελέσει ολόκληρη η κοινωνία μόνο και μόνο επειδή τοποθέτησε την τελευταία βίδα. Λοιπόν, φάινεται πως η Apple έχει πατεντάρει κάποια πράγματα στην τεχνολογία των γραμματοσειρών True Type σχετικά με τη δυνατότητα να αναγνώσει κανείς την πληροφορία που εμπεριέχουν, ενώ κάτι ανάλογο τοπίο αν και πιο θολό, υπάρχει και με την τεχνολγία Clear Type της Microsoft! Κάτι, δηλαδή, σαν να αγοράσω ένα βιβλίο πχ. και να έχει πατενταριστεί το να διαβάσω το επίμετρό του ας πούμε! Πράγματα παράλογα πέρα για πέρα - αλλά στον κόσμο που ζούμε τάτοια παράλογα συμβαίνουν καθημερινά και έχουμε μάθει να τα θεωρούμε αυτονόητα.

Λοιπόν, ένας λόγος που οι γραμματοσειρές στο Linux δεν είναι τόσο ποιοτικές όσο στα Windows και στο MacOs είναι και αυτό το καθεστώς με τις πατέντες. Άντε να γράψεις κώδικα για το font rendering που να είσαι 100% βέβαιος ότι δεν παραβιάζει πατέντες. Επόμενο, λοιπόν, και το φτωχό, σχετικά, αποτέλεσμα.

Παρ' όλ' αυτά, η λύση υπάρχει! Εκτός της επίσημης διανομής του (k)ubuntu κάποιοι έχουν ενσωματώσει στις βιβλιοθήκες του font rendering (Freetype, Xft) διάφορα patch που έχει προτείνει ο καλός κος David Turner τα οποία βελτιώνουν δραματικά το αποτέλεσμα. Στην Ευρώπη που δεν υπάρχουν (ακόμη, και έυχομαι για πάντα) πατέντες στο λογισμικό μπορούμε, λάθος, επιβάλλεται να τις χρησιμοποιούμε. Πώς;

Πρώτον, ανοίγουμε ένα παράθυρο τερματικού (console) και δίνουμε τις ακολουθες εντολές:

gpg --keyserver pgp.mit.edu --recv-key D0AFFF5E937215FF
gpg -a --export D0AFFF5E937215FF | sudo apt-key add -

Δεν είναι ντε και καλά απαραίτητο αυτό το βήμα, αλλά αν δεν το κάνουμε μετά το σύστημα θα διαμαρτύρεται ότι τα πακέτα που πάμε να φορωσουμε δεν είναι πιστοποιημένα.

Δεύτερον, ανοίγουμε το Adept και πάμε στο Adept -> Manage Repositories. Στην καρτέλα Third-Party Software, κλικ στο Add... και γράφουμε:

deb http://www.telemail.fi/mlind/ubuntu/ feisty fonts

Κλικ στο OK, μετά Close και τέλος Fetch Updates για να ενημερωθεί το αρχείο με τα πακέτα προγραμμάτων. Θα διαπιστώσουμε ότι υπάρχουν αναβαθμισμένα πακέτα για εγκατάσταση: είναι οι «πειραγμένες» βιβλιοθήκες Freetype και Xft. Αν δεν έχετε την τελευταία έκδοση του Adept ή χρησιμοποιείτε άλλη εφαρμογή package management (πχ. το Synaptic) πρέπει απλά να προσθέσετε στον κατάλογο με τα repositories το παραπάνω.

Τρίτον, επιστρέφουμε στο παράθυρο του τερματικού και δίνουμε την εντολή:

sudo dpkg-reconfigure fontconfig

Θα δείτε πολύ μεγάλη βελτίωση στα fonts. Συνιστώ να χρησιμοποιήσετε sans-serif (ή τα DejaVu Sans, το ίδιο ακριβώς είναι) με ενεργοποιημένο το antialias και με full hinting.